Το Λαογραφικό Μουσείο ως Μοχλός Τοπικής Ανάπτυξης

      Το ιστορικό της ανέγερσης και δημιουργίας του Λαογραφικού Μουσείου στα Κρυονέρια καθώς και οι προσπάθειες που κατεβλήθησαν από τον Πρόεδρο κ. Κ. Στραβοδήμο και τα μέλη του Πολιτιστικού Συλλόγου «Ο ΔΑΜΙΑΝΟΣ» είναι γνωστές.  Η προσπάθεια συγκέντρωσης, μεγάλου μέρους, και επιμέλειας των εκθεμάτων από την Χαρά Πελεκη καθώς και η συμβολή του ακούραστου «εργάτη» δάσκαλου Γιώργου Στραβοδήμου είναι επίσης γνωστή και αξιέπαινη το ίδιο ισχύει και για όλους τους «ευεργέτες» Κρυονερίτες του Μουσείου που  το τροφοδότησαν με οικογενειακά τους κειμήλια. Προσπάθεια που θα πρέπει να μιμηθούν και άλλοι. Είναι εγωιστικό να κρατάμε αντικείμενα του παρελθόντος. Το σπίτι μας δεν είναι μουσείο! Είναι πιο ωραίο και χρηστικό να τα μοιραζόμαστε με πολλούς παρά να τα έχουμε σε μια γωνιά του σπιτιού μας «νεκρά». Να μη ξεχνάμε ότι το Μουσείο είναι κτήμα - περιουσία όλων των Κρυονεριτών. Το μουσείο πέρα από τόπος συγκέντρωσης αναμνήσεων θα μπορούσε άραγε να γίνει και μοχλός ανάπτυξης των Κρυονερίων;

       Σύμφωνα με τον ορισμό της ICOM, του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων, ένα μουσείο είναι: «Μόνιμο ίδρυμα στην υπηρεσία της κοινωνίας και της ανάπτυξής της, ανοιχτό στο κοινό, που ερευνά τα υλικά αντικείμενα των ανθρώπων και του περιβάλλοντός τους, αποκτά αυτά τα αντικείμενα, τα διατηρεί, τα ερμηνεύει και πρωτίστως τα εκθέτει προς όφελος του κοινού, κυρίως μέσα από διαδικασίες μελέτης, εκπαίδευσης και ψυχαγωγίας».

       Το Ιστορικό - Λαογραφικό Μουσείο ιδρύθηκε με σκοπό την ανεύρεση, συντήρηση και προβολή λαογραφικού υλικού καθώς και τη διάδοση με κάθε τρόπο των σχετικών γνώσεων και πληροφοριών στο ευρύ κοινό. Είναι ζωντανός οργανισμός. Παράγει πολιτισμό και μάλιστα είναι ο βασικός παράγοντας για την πολιτιστική κληρονομιά στο χωριό μας.

Δυστυχώς μέχρι σήμερα οι περισσότεροι Κρυονερίτες θεωρούν ότι το μουσείο μας είναι ένα σπίτι με παλιά αντικείμενα και φωτογραφίες από το παρελθόν.

       Στα Κρυονέρια, θα έπρεπε η αναζήτηση ενός μοντέλου αξιοποίησης της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς να αποτελεί πρωταρχικό μέλημα όλων όσων εμπλέκονται στην τοπική μας κοινωνία. Δυστυχώς, οι μέχρι σήμερα πρακτικές διαχείρισης της τοπικής κληρονομιάς έχουν δείξει ότι βρισκόμαστε σε εμβρυική κατάσταση.

        Θα πρέπει όλες οι υγιείς δυνάμεις ανάπτυξης του χωριού να ενωθούν. Στο χωριό σήμερα πραγματοποιείται η μεγαλύτερη επένδυση όλων των εποχών και η μεγαλύτερη στην ευρύτερη περιοχή. Η ξενοδοχειακή μονάδα του Δ. Δημητρόπουλου θα αποτελέσει τον βατήρα για την έναρξη της ανάπτυξης του χωριού. Ο Πρόεδρος και τα μέλη του τοπικού Συμβουλίου, τα Δ.Σ. των Πολιτιστικών Συλλόγων, ο Δ. Δημητρόπουλος και όποιος άλλος μπορεί να συνεισφέρει ώστε όλοι μαζί να συμβάλλουν στην οικονομική, τουριστική και πολιτιστική ανάπτυξη του χωριού.

Όλοι μαζί μπορούν να αναδείξουν την πολιτιστική ταυτότητα της περιοχής, να προκαλέσουν το ενδιαφέρον των κατοίκων για την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας καθώς και να αποτελέσουν πυρήνα προσέλκυσης επισκεπτών, γεγονός που θα συμβάλλει στην ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής.

       Η ύπαρξη ενός μουσείου και ειδικά όταν πρόκειται για ένα όμορφο οικοδόμημα μπορεί να αποτελέσει το «Πολιτιστικό Έμβλημα» των Κρυονερίων και να λειτουργήσει ως σημείο έλξης επισκεπτών και ως εκ τούτου πόλος έλξης για τον πολιτιστικό τουρισμό

        Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού εκτιμά ότι ο πολιτιστικός τουρισμός αναπτύσσεται με ρυθμό 16% τον χρόνο και ότι το 40% όλων των διεθνών ταξιδιών περιλαμβάνει ένα πολιτιστικό στοιχείο. Από την άλλη, ο μαζικός τουρισμός αναπτύσσεται με ρυθμό μόνο 9% τον χρόνο. Άλλη μελέτη αναφέρει ότι το 80% των πελατών ορεινών ξενοδοχειακών μονάδων την πρώτη μέρα εξόδου από το ξενοδοχείο είναι να επισκεφτούν, εάν υπάρχει, το λαογραφικό μουσείο της περιοχής όπου θα δουν συγκεντρωμένη την ιστορία του τόπου που επισκέφτηκαν. Εδώ βλέπουμε την αμφίδρομη σχέση της ξενοδοχειακής μονάδας και του πολιτιστικού κέντρου.

        Το Λαογραφικό Μουσείο το οποίο όχι μόνο προβάλλει την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου αλλά παρέχει τόσο στον επισκέπτη όσο και στους κατοίκους του χωριού την δυνατότητα να συμμετάσχουν σε διάφορες πολιτιστικές και ψυχαγωγικές εκδηλώσεις, όπως περιοδικές εκθέσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, προβολές οπτικοακουστικού υλικού πολιτιστικού περιεχομένου, πολιτιστικά δρώμενα των Πολιτιστικών Συλλόγων κ.α. δίνοντας τους έτσι δημιουργικές διεξόδους. Όλα τα παραπάνω είναι παράγοντας αύξησης του πολιτιστικού τουρισμού με άμεση συνέπεια την ενίσχυση της αναπτυξιακής προοπτικής της τοπικής κοινωνίας. Επιπλέον, η ύπαρξη ενός τοπικού μουσείου δύναται να συμβάλλει στην βελτίωση της εικόνας της ευρύτερης περιοχής με αποτέλεσμα την αύξηση της αξίας της γης και των ακινήτων στην περιοχή.

        Βέβαια ένα Λαογραφικό Μουσείο για να είναι χρηστικό θα πρέπει να είναι ανοικτό. Κάποιοι άνθρωποι θα πρέπει να θυσιάσουν λίγες ώρες από τον χρόνο τους και να τις αφιερώσουν στο Μουσείο.

Το Λαογραφικό Μουσείο θα πρέπει να δηλώνει την ύπαρξή του. Να υπάρχουν αναφορές σε αυτό, στις ηλεκτρονικές σελίδες και έντυπα του Δήμου και της Νομαρχίας. Να υπάρχουν καθοδηγητικές πινακίδες στις εισόδους του χωριού και να κατευθύνουν τον επισκέπτη σε αυτό.

Το Λαογραφικό Μουσείο πρέπει να έχει ένα οργανωμένο πωλητήριο. Όχι απαραίτητα για να έχει οικονομικούς πόρους αλλά να παρέχει στον επισκέπτη πληροφοριακό υλικό τόσο του Μουσείου όσο και της περιοχής όπως βιβλία, κάρτες, DVD, κλπ.

Το Λαογραφικό Μουσείο θα πρέπει να έχει τον δικό του ιστότοπο.

Το Λαογραφικό Μουσείο θα πρέπει να ανανεώνεται και να εμπλουτίζεται με επιπλέον υλικό. Να γίνει βιωματικό. Να δημιουργηθεί οπτικό ακουστικό αρχείο. Οι «μεγάλοι» άνθρωποι αποτελούν την κυριότερη πηγή πληροφόρησης. Έτσι σιγά σιγά θα καλλιεργηθεί και η διάθεση για την αξιοποίηση και διαφύλαξη της ιδιαίτερης πολιτιστικής κληρονομιάς.

Το Πολιτιστικό Κέντρο θα πρέπει να λειτουργεί ως χώρος συνάντησης, διαλόγου και επικοινωνίας των κατοίκων. Να γίνει τόπος έκφρασης για νέους. Κάθε καλοκαίρι ένας ή δυο νέοι να παρουσιάζουν τις καλλιτεχνικές τους ανησυχίες και να τυγχάνουν ανάλογης προβολής.

       Ωστόσο, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε τις δυσκολίες που υπάρχουν στην υλοποίηση της πολιτικής τοπικής πολιτιστικής ανάπτυξης δεδομένου ότι τα Κρυονέρια ήταν μέχρι τώρα τόπος καλοκαιρινής μάζωξης. Τώρα που ελπίζουμε να γίνει τόπος προορισμού για όλο το χρόνο τα δεδομένα αλλάζουν. Όπως και να έχει, αξίζει να προσπαθήσουμε όλοι στην πολιτιστική ανάταση των Κρυονερίων.

Χρήστος Κ. Αδαμόπουλος

Σύμβουλος Δημ. Σχέσεων & Επικοινωνίας